Recent werd duidelijk hoe groot de impact kan zijn van verkeerd geconfigureerde databases. Onderzoekers zagen actieve exploitatie van de zogenoemde MongoBleed-kwetsbaarheid, waarbij gevoelige gegevens uit MongoDB-omgevingen konden worden uitgelezen. Wereldwijd bleken meer dan 87.000 servers direct vanaf het internet bereikbaar.
Het probleem is niet nieuw, maar de schaal waarop het nu wordt misbruikt maakt het opnieuw relevant.
Wat is MongoDB?
MongoDB is een veelgebruikte NoSQL-database. Organisaties gebruiken het voor het opslaan en verwerken van grote hoeveelheden data die snel beschikbaar moeten zijn. Denk aan applicatiegegevens, gebruikersprofielen, logdata, API-data en configuratie-informatie.
Door de flexibiliteit en schaalbaarheid wordt MongoDB vaak ingezet in webapplicaties, cloudomgevingen en microservices-architecturen.
Waar gaat het mis?
De MongoBleed-kwetsbaarheid laat zien wat er gebeurt als MongoDB-servers zonder voldoende beveiliging aan het internet worden blootgesteld. In meerdere gevallen was geen of onvoldoende authenticatie ingesteld. Daardoor konden aanvallers zonder inloggegevens data uitlezen, waaronder:
- gebruikersnamen en wachtwoorden
- API-sleutels en tokens
- interne configuraties
- applicatie- en klantgegevens
Dit soort data is waardevol. Niet alleen op zichzelf, maar ook als opstap naar verdere aanvallen binnen een organisatie.
Waarom publieke blootstelling een slecht idee is
Een database hoort zelden direct vanaf het internet bereikbaar te zijn. Zodra dat wel zo is, ontstaat een aantal structurele risico’s:
- Geautomatiseerde scans vinden exposed databases snel
- Aanvallers kunnen data kopiëren zonder dat dit direct opvalt
- Gelekte gegevens worden vaak hergebruikt voor andere aanvallen
- De impact wordt vaak pas laat ontdekt
In tegenstelling tot ransomware is er meestal geen zichtbaar moment waarop duidelijk wordt dat er iets misgaat. Data kan ongemerkt worden buitgemaakt, soms weken of maanden lang.
Praktische tips om risico’s te beperken
- Beperk netwerktoegang & segmentatie
Zorg dat MongoDB alleen bereikbaar is vanuit (specifieke) interne netwerken of via expliciet toegestane IP-adressen. Directe internettoegang is zelden nodig. - Gebruik sterke authenticatie
Schakel altijd authenticatie in en vermijd standaardinstellingen. Gebruik rolgebaseerde toegang en beperk rechten tot wat nodig is. - Versleutel data
Pas encryptie toe voor data in rust en tijdens transport. Dit verkleint de impact als data toch wordt onderschept. - Controleer configuraties actief
Veel incidenten ontstaan door verkeerde of vergeten instellingen. Regelmatige configuratie-checks zijn geen luxe. - Monitor en log toegang
Houd bij wie toegang heeft tot de database en vanaf waar. Afwijkend gedrag is vaak een eerste signaal dat er iets niet klopt.
Tot slot
MongoBleed laat zien dat technische kwetsbaarheden vaak worden versterkt door eenvoudige configuratiefouten. Het risico zit niet alleen in de software zelf, maar vooral in hoe deze wordt ingezet.
RiskGuard helpt organisaties bij het detecteren van blootgestelde systemen, het beoordelen van database-configuraties en het structureel verminderen van dit soort risico’s. Door tijdig inzicht te krijgen, voorkom je dat gevoelige data ongemerkt weglekt.
Wil je weten of jouw omgeving risico loopt? Dan denken we graag mee.